Veel gemaakte fouten bij portretfotografie Bijna iedere hobbyfotograaf kent het wel. Familie en vrienden die vragen of je niet ‘even’ een foto van ze kunt maken. Je durft geen “nee” te zeggen. Met bibberende knieën zie je de dag dichterbij komen. En die workshop portretfotografie van Stapfoto is pas op 22 juni…. Daarom in deze nieuwsbrief alvast wat tips om je op weg te helpen! Als bedrijfsfotograaf maak ik natuurlijk veel portretfoto’s. Voor de “over ons” pagina op websites, en voor profielfoto’s voor LinkedIn. In mijn vrije werk maak ik graag meer creatieve portretten. Maar beide vormen van portretfotografie vragen dezelfde vaardigheden: 1. Je camera goed kennen zodat je, als de te portretteren persoon voor je staat, niet meer na hoeft te denken over hoe je iets in moet stellen. 2. Het licht kunnen lezen. Of misschien moet ik zeggen: “de schaduwen kunnen lezen”. Niets is zo storend als schaduwen die op de verkeerde plek vallen. 3. Communicatieve en sociale vaardigheden. Zodat je degene die op de foto komt op zijn of haar gemak kunt stellen. En je hem of haar aan kunt sturen voor wat betreft houding. 4. Compositie. Je bent zo gefocussed op de persoon voor je, dat je de omgeving vergeet. Maar er is altijd een achtergrond! En er zijn altijd randen van een foto! PS: ik noem iedereen die voor mijn camera staat "model". Als ik het in deze nieuwsbrief over "model" heb, dan zijn dat dus mensen zoals jij en ik, geen professionele modellen.

Cameratechniek Een veel gemaakte fout is dat de ogen van de geportretteerde niet scherp zijn. Terwijl iedereen die naar een portretfoto kijkt, direct naar de ogen van die persoon kijkt. Die moeten dus echt scherp zijn (tenzij je andere creatieve afwegingen maakt). Het niet scherp zijn van de ogen ligt meestal aan de sluitertijd of aan de scherpstelmodus. Sluitertijd Veel mensen werken in diafragmavoorkeuze, de A(f)-stand. En letten er dan niet op wat de camera met de sluitertijd doet. Kies je een klein diafragma, zoals bijvoorbeeld f11, dan zal de camera bij slechte lichtomstandigheden een lange sluitertijd kiezen om toch voldoende licht op de sensor te kunnen laten vallen. Fotografeer je uit de hand en beweeg je de camera een beetje tijdens die lange sluitertijd, dan wordt de foto onscherp. Let er dus op dat de sluitertijd kort genoeg blijft als je je diafragma verandert! Scherpstelmodus Wat ik bij cursisten nogal eens zie is dat ze de scherpstelmodus op AF-C hebben staan i.p.v. op AF-S. AF-C is bedoeld voor onderwerpen die zich naar je camera toe, of van je camera af bewegen. De camera stelt dan continu scherp op dat wat onder het scherpstelpunt zit. Zo blijft het bewegende onderwerp wat je op de foto wilt zetten scherp.  Bij een stilstaand onderwerp betekent dit dat als jij op het dichtstbij zijnde oog scherp stelt, en daarna de camera iets naar links of rechts beweegt om een andere compositie te kiezen bijvoorbeeld, de camera dan op iets anders scherp zal stellen. Namelijk op dat wat op dat moment onder het scherpstelpunt zit. Met onscherpe ogen tot gevolg. Zet je de camera op AF-S, dan is dit probleem verholpen. Zolang jij de ontspanknop half ingedrukt houdt, blijft de eerste scherpstelling, die op de ogen dus, behouden. Je kunt je camera dan veilig bewegen.  De afgelopen jaren is er veel veranderd op het gebied van scherpstellen. Waar voorheen het middelste scherpstelpunt veruit het meest secuur was, zijn bij de nieuwere camera's bijna alle scherpstelpunten heel nauwkeurig. En de speciale oog-autofocus die je in die nieuwe camera's vindt, werkt echt fantastisch. Maak vooral gebruik van deze mogelijkheden!

Licht en schaduw Een portretfoto gemaakt met de volle zon boven het het hoofd van het model, zorgt voor wat we in fotografieland “panda-ogen” noemen. Als er licht van boven komt, valt dat op de wenkbrauwen en wangen. De oogkas ligt dieper en valt daarom weg in een donkere schaduw. Dat is echt niet wat je wilt! Zet je model dus in de schaduw. Dat zorgt voor mooi zacht licht. En het voorkomt gelijk de schaduwstrepen die een brilmontuur bij de ogen kan geven. Kijk in die schaduw wel uit voor al te vlak licht. Vaak is het beter om iets schaduw in het gezicht te hebben. Dat geeft het gezicht vorm. Werk daarvoor bijvoorbeeld met zogenaamde “vlaggen”. Dat zijn zwarte schermen die je opzij van iemand zet en die die kant van het gezicht zo wat donkerder maken. Ik maakte ze een paar jaar geleden zelf om ook gelijk een reflectiescherm bij de hand te hebben. Hoe, dat kun je zien in deze video.  Het goed laten vallen van het licht is van essentieel belang voor een goede portretfoto. Natuurlijk oefenen we hier uitgebreid mee tijdens de workshop Portretfotografie op 22 juni.

Connectie Voorkom lege blikken en glimlachen. Drink voordat je gaat fotograferen samen een kop koffie. Weet wie je voor je hebt. En geef je model de tijd om jou te leren kennen, zodat hij zich op z’n gemak voelt. Plan ruim tijd in voor een portretshoot. Een gehaaste fotograaf draagt niet bij aan een ontspannen sfeer…. Ook als de te fotograferen persoon een bekende van je is, zal hij zich misschien niet op z’n gemak voelen voor de camera. Dus ook hiervoor geldt: blijf communiceren. Maak het samen leuk, heb lol met elkaar. En laat tussendoor de geslaagde foto’s zien zodat de gefotografeerde zich zekerder gaat voelen.

Compositie Zorg ervoor dat er geen bomen uit het hoofd groeien, balken uit oren, etc. En dat het hoofd of de armen niet tegen de randen van de foto aan plakken. Dat voelt alsof iemand opgesloten zit in een te klein kader.  Let ook op de achtergrond. Lichte of bijvoorbeeld rode of oranje 'vlekken' in de achtergrond zullen de aandacht van het model afleiden. En dat is natuurlijk jammer, het gaat tenslotte om het model!

Creativiteit Als je dit alles goed in de vingers hebt, kun je een tandje bij zetten. Op naar de meer creatieve foto’s! Met lensflare, dubbelportretten, gobo’s, etc.  Ook dat komt allemaal aan de orde tijdens de workshop portretfotografie op 22 juni! Dus ook als je al wat ervaring hebt met portretfotografie maar je je bijvoorbeeld afvraagt hoe onderstaande foto's gemaakt zijn, je bent van harte welkom!

Hartelijke groet,  Liesbeth van Asselt