Fotograferen met lange sluitertijden Bij Long Exposure fotografie denken we vaak aan kustfotografie. Waarbij het water op melk is gaan lijken. En de lucht vol met wolkenvegen zit. Maar met lange sluitertijden kun je veel meer creatieve dingen doen!  Ik zet hieronder wat mogelijkheden voor jullie op een rijtje. Omdat ICM-fotografie in de vorige nieuwsbrieven al uitgebreid aan bod gekomen is, sla ik die vorm van Lange Sluitertijden Fotografie nu even over.

Algemene tips bij lange sluitertijden Voor alle vormen van fotografie met lange sluitertijden geldt dat je overdag - bij veel licht - een klein diafragma en een lage iso zult moeten gebruiken om overbelichting te voorkomen. Meestal in combinatie met een grijsfliter. Voor een uitleg over grijsfilters, zie de vorige nieuwsbrief. Hoe sterk je filtering moet zijn, hangt af van het effect wat je wilt bereiken.    Het open laten staan van je sluitergordijnen vraagt veel stroom. Denk dus om een volle accu en neem als je hebt een reserve accu mee.   Vanwege de lange sluitertijd werken we vaak in de bulb stand. Het daardoor lang ingedrukt moeten houden van de ontspanknop op je camera, verhoogt het risico op bewegingsonscherpte. Een afstandsbediening of draadontspanner voorkomt dit.   Vaak zet je bij het fotograferen met lange sluitertijden je camera op een stevig statief. Wat ook betekent dat de stabilisatie uit moet. Die heet bij Nikon VR, bij Canon IS en bij Sony OS. Meestal is dit aan of uit te zetten via een knopje op je objectief. Of anders via het snelmenu van je camera.    Wat ik ook uit zet is de "Lange Sluitertijden Ruisreductie". Omdat ik anders dezelfde tijd die het duurde om een foto te maken, moet wachten op de ruisreductie. De camera maakt namelijk met dezelfde sluitertijd een zwarte foto over de net gemaakte foto heen, en filtert zo de ruis er uit. Dat duurt me vaak te lang. Dus doe ik dat liever in de nabewerking.    Overigens is deze ruisreductie iets anders dan "Hoge ISO Ruisreductie"! Lange Sluitertijden Ruisreductie haalt alleen de hot pixels er uit. Hoge ISO Ruisreductie vervaagt de ruis. En dus ook je foto..... Deze laatste optie staat bij mij dus altijd uit.

Extra tips bij seascapes Bij het fotograferen met lange sluitertijd op het strand, loop je het risico dat je statiefpoot wegzakt in het zand. Met een onscherpe foto zoals hierboven tot gevolg. Zeker als het net vloed wordt of net vloed is geweest. Een paar oude CD's onder je statiefpoten doen dan wonderen. Daarmee vergroot je het oppervlak waarmee de poten op het zand staan, waardoor ze minder snel weg zakken.  Houd verder als het waait het grijsfilter, wat je voor de lens gezet hebt, in de gaten. Fijne nevel van zout water op je filter geeft vlekken op je foto en/of onscherpe foto's. Maak je filter zo nodig schoon met ruim water, uit je drinkflesje bijvoorbeeld. En droog het daarna voorzichtig af met een lensdoekje. Let op: kunststof filters krassen snel!

Mensen laten vervagen Het is een kwestie van smaak, maar ik vind foto's waarop mensen vervaagd worden weergegeven mooi. Bij onderstaande foto zorgt het er bijvoorbeeld voor dat de strakke vormen van de pier beter naar voren komen. De sluitertijd was hier 2,5 seconden.  Wil je een overvol plein zonder mensen fotograferen? Dan gebruik je een nog langere sluitertijd. Wandelende mensen vervagen dan zo dat je ze niet meer ziet. Alleen degenen die stil staan, blijven zichtbaar.

Pannen Pannen is het meebewegen van de camera met een onderwerp. Eigenlijk een vorm van ICM dus.... Door bij het meebewegen exact dezelfde snelheid aan te houden als het onderwerp, komt het onderwerp scherp, en de achtergrond onscherp op de foto.  Belangrijk: begin al voordat je de ontspanknop indrukt met bewegen en beweeg na het indrukken van de ontspanknop de camera nog even door.

Sterrenstrepen Hoe maakte ik de foto bovenaan deze nieuwsbrief? Met meerdere lange sluitertijden ;-).  Als sluitertijd koos ik hier voor 15 seconden. Door de camera op interval te zetten met steeds 1 seconde er tussen, maakte ik zo heeeeeel veel foto's achter elkaar. Je kunt dan intussen rustig koffie gaan drinken ;-).  Als je tussendoor maar in de gaten houdt dat er geen condens op je lens komt. De vorming van condens kun je voorkomen door een warme sjaal om je objectief te doen. Of met speciale apparaatjes die je objectief warm houden. Of met een ventilator die werkt op een batterij. De mogelijkheden om condens te voorkomen zijn echt legio. Deze en andere tips over het fotograferen van sterren vind je hier uitgebreid beschreven. Een nieuwsbrief geschreven in de coronatijd, toen er maar weinig mogelijk was. Maar je nog wel sterrenstrepen kon fotograferen!

Lightpainting En natuurlijk..... ook bij lightpainting gebruik je een lange sluitertijd. Bij onderstaande foto 130 seconden. Gemaakt met een simpel zaklampje. En een geduldige echtgenoot ;-).

Vakgroep voor fotografen die meer willen Ben je actief als hobby-fotograaf? En wil je meer dan een eenmalig creatieve workshop met b.v. lange sluitertijden? Wil je groeien als fotograaf? Goede feedback op je foto's? Een stok achter de deur? Op stap met een gezellige groep fotografen? Op plekken komen waar je anders niet komt (zie collage hieronder)? Welkom in de vakgroep! In de vakgroep wordt in twee groepen van maximaal 8 personen gewerkt aan een gezamenlijk onderwerp. Voor 2025 is dat Fine Art fotografie. Het onderwerp is altijd zo gekozen dat er meer dan voldoende ruimte is voor ontwikkeling in een zelf gekozen thema of techniek.  De jaarcyclus van de vakgroep kent 12 bijeenkomsten, waarvan een aantal gecombineerd. Afwisselend zijn dat praktijk- en bespreekbijeenkomsten. Tussendoor worden vaak nog een aantal extra oefensessies gehouden, in duo's of in subgroepjes. Zodat je ook van elkaar leert.  Het is niet voor niets dat mensen lang lid blijven van de vakgroep. Volgend jaar vieren we voor de vijfde maal een tien jarig jubileum! Gelukkig voor de foto enthousiastelingen, komen er (bijna) ieder jaar ook wel een paar plekken vrij. Vanwege gezondheidsredenen, door andere prioriteiten, etc. Dit jaar zijn dat er twee. Wil je meedoen in 2025, dan kan dat dus. Je kunt je opgeven via deze link. Of me bellen of mailen voor meer informatie.

Hartelijke groet,  Liesbeth van Asselt